Is een elektrische fiets duurzaam?

Van de nieuwe fietsen die verkocht worden is een steeds groter deel een elektrische fiets. De afgelopen jaren steeg dit aantal enorm; in 2018 was 40 procent van de verkochte fietsen een elektrische fiets. Vanaf 2020 is leasen van een e-bike iets makkelijker. Bij het leasen van een e-bike betaal je een bedrag per maand en een organisatie doet het onderhoud.

Vergeleken met een fiets op spierkracht zit er in een elektrische fiets een accu, die moet geproduceerd worden en regelmatig opgeladen. Een accu wordt na drie tot zes jaar vervangen. Dit kost energie en is een milieubelasting. Daarmee vergeleken is een fiets zonder trapondersteuning meer duurzaam.
Fietsen zonder motortje heeft nog een paar voordelen: de fiets is minder zwaar, je blijft fit omdat je meer spierkracht opbouwt. En genieten van de natuur gaat ook goed in een rustig tempo.

Elektrische fiets versus auto
Elektrisch fietsen is zeer duurzaam wanneer je dat vergelijkt met autorijden. Er is veel minder CO₂ uitstoot dan bij een auto. Het gebruikt minder stroom/brandstof. Milieucentraal schrijft over het verschil met een auto. Zij noemen een verschil van 40 keer minder milieubelasting. Een e-bike heeft geen CO₂ uitstoot en geen fijnstof tijdens het rijden. In het woon-werkverkeer laten mensen vaker de auto staan. Gemiddeld fietsen mensen met elektrische ondersteuning meer kilometers naar het werk, langere afstanden en vaker. Dit komt omdat het sneller gaat en je minder bezweet aankomt dan met een gewone fiets.

Wat gebeurt er met de accu van een elektrische fiets?
Een accu van een e-bike bestaat uit een serie batterijen. Accu’s die na gebruik worden afgedankt worden ingeleverd. Elke fietsenwinkel is wettelijk verplicht om afgedankte accu’s aan te nemen. Merendeel van de fietsenwinkels hebben een inzamelmiddel van Stibat. Deze non-profit organisatie houdt zich bezig met de inzameling en recycling van fietsaccu’s in Nederland. Stibat streeft naar maximaal hergebruik van producten en grondstoffen en zorgt voor een veilige en verantwoorde verwerking van fietsaccu’s volgens nationale en Europese wet- en regelgeving.

Hoe worden de batterijen geproduceerd?
Er zijn verschillende soorten batterijen die gebruikt worden in de accu’s. Vaak is dit tegenwoordig een lithium ion batterij. Een probleem ontstaat bij het winnen van lithium nu er zoveel batterijen en accu’s worden gemaakt. Vooral voor elektrische auto’s is veel lithium nodig. Reviseren van een fietsaccu is ook een optie. Er zijn meerdere bedrijven die een revisie van een fietsaccu doen. Dan wordt in ieder geval een deel hergebruikt.

Speedpedelec
Een speedpedelec zie je de laatste jaren vaker op de weg. Het is een supersnelle elektrische fiets waarmee je 45 km per uur kan. Veel speed pedelecers vinden de fiets een uitkomst en zeggen dat ze anders met de auto zouden zijn gegaan. Binnen de bebouwde kom mag je maximaal 30 km per uur en buiten de bebouwde kom tot 45 km per uur.

Een elektrische fiets is een duurzame keuze, wanneer dit betekent dat iemand hierdoor meer gaat fietsen en minder autorijden.

Tekst: Anneke Gerkema
Foto: Anneke Gerkema

Meer over duurzaam vervoer in de Milieuwijzer