Verslag van de avond op 10 februari 2020, organisatie: Energie-U en Milieucentrum Utrecht
Jouw Tuin Klimaatproof
Zaal 2 van Milieucentrum Utrecht is vol met 35 bezoekers. Jesper Linderhof heeft een tool ontwikkelt voor coöperatie Energie U waarmee je kan berekenen hoeveel water je tuin kan opvangen. Deze tool gaat uit van een regenbui van 40 mm gedurende een uur. Dat is een grote bui en vindt op dit moment één keer per 25 jaar plaats. Met de verwachte klimaatverandering is de voorspelling dat zulke hevige regenbuien vaker gaan voorkomen. Omdat in Utrecht 60 procent van het grondoppervlak van particulieren is, heeft het effect wat we in onze tuin doen aan waterbeheer.
Jesper noemt een aantal manieren waarop je water kunt bergen:
- Een vijver
- Een grindkoffer, dat is een poreuze bak in de grond
- Regenton
- Infiltratie kratten
- Infiltratiekolk (een verticale pijp de grond in)
- Groen dak met sedum beplanting
- Geveltuin, hierin kan maar een klein beetje waterberging
- Waterberging plantenbak
In het stappenplan kijk je op de site DINO loket. Hier staat welke grondsoort je tuin heeft. Bij een infiltratiekolk is het belangrijk dat er zand omheen zit, want bovenop een kleilaag blijft water staan.
In de tool vul je in wat de oppervlakte is van het dak van het huis en de tuin. Dat geeft aan hoeveel water je zou moeten opvangen bij een regenbui. In een voorbeeld in de Veemarkt buurt zijn er platte daken. Daar zijn groendaken toepasbaar.
Een bezoeker vult aan als tip: de wadi of een droge sloot is ook een goede waterberging. Dat is zeker ook geschikt om water op te vangen, maar het is wel groot voor de gemiddelde tuin.
Genoemd wordt ook de rainwinner of rainblock, dat is een schutting die werkt als een grote regenton.
Gevraagd wordt; Wie is er verantwoordelijk voor het opvangen van regenwater?
Het mooiste is als regenwater niet via het riool wordt afgevoerd. De gemeente verplicht dit op dit moment niet aan particulieren, omdat er veel kleigrond is in Utrecht en het op die plekken niet makkelijk is om regenwater de grond in te leiden.
Een voorbeeld van een huis van een bezoeker wordt ingevuld in de excelsheet. Hij plaatst virtueel drie regentonnen en gebruikt de ruimte die heeft gegraven voor een jacuzzi als vijver. Daarmee vangt hij in zijn tuin voldoende water op.
Rob van der Steen: natuurlijk tuinieren met plezier
De tweede spreker is Rob van de Steen. Hij vertelt over een natuurlijke manier van tuinieren. Klimaatadaptatie kan het beste door meer planten neer te zetten. Als er meer planten zijn blijft het koeler. Water uit de regenpijp krijgt een afvoer die ook mooi is; een beekje loopt naar een vijver. En het is niet erg als er onderweg water in de grond sijpelt.
Bij een begroeide bodem; wanneer er water verdampt blijft dit vocht aan de onderkant van de bladeren zitten. Daarmee blijft het vocht langer bij de grond.
Kijk goed naar de natuur; planten die goed groeien in de zon, worden in de zon gepland en schaduwplanten komen op een schaduwrijke plaats.
Rob van de steen hergebruikt graag spullen: van tegels maakt hij mooie paadjes en stapelmuurtjes. Van snoeihout vormt hij een takkenrand. In die takken komen graag egels en ook vogels. Bij een spinselmot kiest hij voor natuurlijke bestrijding: hang een mezenkastje op. De mezen worden gevoed door de motjes. De blaadjes komen weer terug.
Rob’s principes zijn: kijken, waarnemen, genieten en hergebruiken.
Download de tool waterberging: excelbestand de tool
Toelichting bij het stappenplan
Boekentip van Jesper: groen-blauwe netwerken
Tekst: Anneke Gerkema
afbeelding: AHN viewer
Meer over tuinieren in de Milieuwijzer