De start-up Circle That organiseert circulaire initiatieven in Utrecht om voedselverspilling en de wegwerpcultuur tegen te gaan. Wat houden de verschillende projecten in en wie zijn de initiatiefnemers van deze start-up? Om deze vragen te beantwoorden ga ik in gesprek met Malou en Agnes, twee van de oprichters.
‘Wat willen wij bijdragen aan Utrecht?’
Deze vraag hield de vrienden Malou, Agnes, Daan, Anisa, Qendresa en Mara bezig in september 2019. In hun gesprekken keerden de themas duurzaamheid en circulariteit telkens terug. Daarom richtten ze in januari 2020 een start-up op en lanceerden drie circulaire projecten.
Op een wekelijkse Foodsharing Market biedt Circle That groente en fruit aan tegen donatie. Dit eten zouden winkeliers anders hebben weggegooid. Ook biedt de start-up een Community Fridge aan. Met deze gedeelde koelkast kunnen consumenten eten delen met de gemeenschap in plaats van weg te gooien. Naast de twee initiatieven om voedselverspilling tegen te gaan is ook een tweedehands kledingwinkel opgericht, de Common Closet.
Foodsharing Market tegen de voedselverspilling
Als ik op de middag van onze afspraak het pand aan het Domplein inloop, is de Foodsharing Market bijna ten einde. Op deze wekelijkse markt kan je tegen donatie groente en fruit redden van de afvalbak. Dit was het eerste initiatief dat Circle That lanceerde. Terwijl de laatste groente mango’s, druiven en chilipepers worden opgehaald vertellen Malou en Agnes mij meer over hun initiatief.
Per huishouden wordt in Nederland tot wel 34 kilo voedsel verspild per jaar. Agnes vertelt: “Ik woon recht boven een groentewinkel in Lombok, en sta elke dag versteld wat er wordt aangeleverd en afgevoerd. Voor de markt zijn we bij winkels in de buurt gaan vragen of we groente mochten ophalen. Daar werd heel positief op gereageerd. Toen we de week erna terugkwamen hadden sommige eigenaars zelfs al een doos klaargezet voor ons.” In eerste instantie bracht Circle That de groente van Lombok in tassen en dozen op de fiets naar de binnenstad. Al snel bleken de winkeliers zoveel groente over te hebben dat dit geen doen was. Daarom kochten ze bij een fietsenmaker tegen een vriendenprijs een tweedehands fietskar. Dat maakt het vervoer veel makkelijker. In zeven weken hebben ze op deze manier al 250 kilo eten gered van de afvalbak.
Circulair meubilair in de Common Closet
Het meubilair en de verdere inrichting in de twee ruimtes van Circle That is gedoneerd of tweedehands. Malou en Agnes vertellen: “In lijn met onze visie van circulariteit wilden we geen nieuwe spullen kopen. Het is ook een mooie kans om samen te werken met andere mooie initiatieven in Utrecht. De planten komen bijvoorbeeld van het Plantenhuis, en wat tafels via Buurman Utrecht. We hebben ook echt geluk gehad: online werd de hele inboedel van een kledingwinkel aangeboden, die wij nu in gebruik hebben. De gevers kwamen het zelfs naar onze locatie brengen.”
De Common Closet tegenover de voedselmarkt heeft het interieur van een volwaardige kledingwinkel. Er zijn goedgevulde kledingrekken, een paspop en kleedhokje met spiegel. Het is er ook gezellig ingericht, en er hangt een ontspannen sfeer. Twee vrijwilligers praten met een bezoeker, een derde draait muziek. Het doel van de gemeenschappelijke kledingkast is het hergebruik van kleding te stimuleren. Je kan er tweedehands kleding brengen om te verkopen. Als iemand jouw kleding koopt krijg je daar een klein bedrag voor. De helft krijg je op je rekening gestort en de andere helft gaat naar Circle That.
Wat is een Community Fridge?
Hoewel er ontzettend veel te doen is in Utrecht qua duurzaamheid, vertellen Agnes en Malou, misten ze initiatieven rondom circulariteit en voedsel in de stad. “In het Verenigd Koninkrijk is bijvoorbeeld een netwerk van gedeelde koelkasten opgezet waar tot wel een ton aan voedsel per maand gedeeld wordt door de gemeenschap. Zoiets bestond hier niet.” Circle That is nu begonnen met een Utrechtse Community Fridge. Een van de doelen van de start-up is dit concept verder uit te breiden door de stad. “Voor het succes van een Community Fridge heb je een heel netwerk van koelkasten door de stad heen nodig. Het moet heel makkelijk zijn om eten te brengen of halen, anders werkt het niet.”
Het doel van een gemeenschappelijke koelkast is om voedselverspilling te verminderen door eten met elkaar te delen. Iedereen kan eten in de koelkast neerzetten of meenemen. Als je op vakantie gaat heb je vaak nog eten in je koelkast dat op dat moment nog goed is, maar niet als je terugkomt. In plaats van dat weg te gooien kan je dat naar de Community Fridge brengen, zodat iemand anders het opeet. Ook als je te veel hebt gekocht of een product niet meer gebruikt is deze koelkast een mooie uitkomst om te voorkomen dat het wordt verspild.
Goed nieuws voor Circle That!
Terwijl Agnes en Malou mij vertellen over hun projecten onderbreekt Daan – één van de andere oprichters – ons. Op steenworp afstand kunnen ze een koelkast ophalen die aan hun eisen voor een Community Fridge voldoet: groter dan het vorige exemplaar en milieuvriendelijk. Een telefoon gaat rond met foto’s, ze geven elkaar een high five en het enthousiasme springt van hun gezichten. De koelkast wordt diezelfde dag nog opgehaald door vrijwilligers en in gebruik genomen.
Dit korte intermezzo in ons gesprek is voor mij een goed voorbeeld van zowel de liefde en energie die er in het initiatief zit, en hoe kort het nog maar bestaat. Want in september vorig jaar was Circle That nog niet meer dan een zaadje van inspiratie bij deze groep van zes vrienden. De vriendengroep was al langere tijd bezig met een Community Fridge in Utrecht op te zetten. Ze dienden twee keer een pitch bij Awesome Utrecht in. “De positieve feedback die we kregen gaf ons het zelfvertrouwen om door te gaan. In januari kregen we de mogelijkheid om deze locatie te huren. Omdat we sterk geloven in onszelf en onze ideeën besloten we samen te investeren en hier een platform te creëren voor al onze ideeën.”
Experimenteren
De zes vrienden leerden elkaar vier jaar geleden kennen via hun studie. “Een paar van ons studeren Creative Business aan de Hogeschool Utrecht. We hebben natuurlijk zeker wat aan de kennis uit onze studie, maar Circle That is géén studie-project”, stelt Malou. “We zijn echt een start-up. Dit collectief is een platform waar we allerlei ideeën kunnen uitproberen. Om te kijken wat werkt en wat niet.” Zo willen ze kijken of ze de Foodsharing Market ook buiten op het plein kunnen organiseren en de Community Fridge uitbreiden over Utrecht. Daarnaast is er een plan voor een shop in shop, waar andere Utrechtse duurzame initiatieven hun producten of diensten kunnen aanbieden. Of bijvoorbeeld hun ruimtes beschikbaar stellen voor workshops rondom duurzaamheid. Er is aan nieuwe ideeën geen gebrek, bij zowel de oprichters en de vrijwilligers. In de lente willen zij op de binnenplaats van het pand een gemeenschappelijk beheerde tuin beginnen.
De centrale locatie van Circle That in de stad maakt het een plek waar mensen makkelijk even binnen kunnen lopen. Gele pijlen en affiches trekken de aandacht van het in- en uitlopend publiek van Dom Under, de muziekschool en het café in het pand. Verder vergroten ze hun bekendheid via sociale media en mond-tot-mond reclame. Circle That levert met deze drie projecten een prachtige bijdrage aan een duurzaam Utrecht. Iedereen is welkom.
Meer informatie
Circle That is te vinden op het Domplein 4. Van maandag tot zaterdag kan je komen winkelen bij de Common Closet en je eten in de Community Fridge zetten. De Foodsharing markt is elke vrijdag van 2 tot 5 uur ’s middags. Meer en actuele informatie over de initiatieven staat op de Facebookpagina van Circle That.
Interview en tekst: Fayette Klaassen
Foto’s: Circle That (groente op de Foodsharing market en de oprichters van de start-up); Fayette Klaassen (Common Closet en reclamebord)
Meer over Tweedehands kleding en Markten in de Milieuwijzer
Alle woningen energieneutraal, ook die van u